37:1
سوگند به صف بستگان [مانند فرشتگان، نمازگزاران و جهادگران] که صفی [منظم و استوار] بسته اند،
37:2
و به بازدارندگان که [انسان را از گناهان] به شدت باز می دارند،
37:3
و به تلاوت کنندگان وحی،
37:4
که بی تردید معبود شما یگانه است،
37:5
پروردگار آسمان ها وزمین وآنچه میان آنهاست، و پروردگار مشرق ها،
37:6
همانا ما آسمان دنیا را به زیور ستارگان آراستیم،
37:7
و آن را از هر شیطان سرکشی حفظ کردیم،
37:8
آنان نمی توانند به سخنان فرشتگان بسیار مکرم و شریف گوش فرا دهند، و [هرگاه به گوش دادن برخیزند] از هر سو [شهاب] به سویشان پرتاب می شود،
37:9
تا با خفت وخواری رانده شوند، وبرای آنان عذابی همیشگی است،
37:10
مگر آنکه شیطانی خبری را [دزدانه و] با سرعت برباید [و فرار کند] که در این صورت گلوله ای آتشین و شکافنده او را دنبال می کند.
37:11
پس از منکران معاد بپرس: آیا آفرینش آنان سخت تر و دشوارتر است یا آنچه [مانند فرشتگان، آسمان ها، زمین، کوه ها و...] آفریده ایم؟ [به یقین آفرینش آنان کاری ناچیز است چون] ما آنان را از گِلی چسبنده آفریده ایم،
37:12
بلکه [تو از انکارشان] تعجب می کنی و آنان مسخره می کنند،
37:13
و هنگامی که به آنان تذکر، می دهند متذکّر نمی شوند؛
37:14
و چون معجزه ای را می بینند به شدت مسخره می کنند [و دیگران را هم به مسخره وامی دارند،]
37:15
و می گویند: این جز جادویی آشکار نیست.
37:16
[می گویند:] آیا زمانی که ما مُردیم و خاک و استخوان شدیم، حتماً برانگیخته می شویم؟
37:17
و آیا پدران پیشین ما [هم برانگیخته می شوند؟]
37:18
بگو: آری، [برانگیخته می شوید] در حالی که خوار و ناچیز هستید.
37:19
جز این نیست که آن یک فریاد عظیم است که [وقتی واقع شود] ناگاه [همه زنده می شوند و حیرت زده منظره قیامت را] می نگرند،
37:20
و می گویند: ای وای بر ما! این روز جزاست!
37:21
[آری] این همان روز جدایی [میان حق و باطل] است که همواره آن را انکار می کردید.
37:22
[آن گاه ندا رسد:] ستمکاران و هم ردیفان آنان و معبودهایی را که همواره به جای خدا می پرستیدند، گرد آورید.
37:23
پس همه را به سوی راه دوزخ راهنمایی کنید.
37:24
آنان را نگه دارید که حتماً مورد بازپرسی قرار می گیرند.
37:25
[به آنان گویند:] شما را چه شده که یکدیگر را [برای رهایی از عذاب] یاری نمی دهید؟
37:26
[نه اینکه نمی توانند یکدیگر را یاری دهند] بلکه آنان امروز فروتنانه تسلیم [قدرت حق] هستند،
37:27
به یکدیگر رو کرده از هم می پرسند: [این چه وضعی است؟]
37:28
[پس پیروان گمراه به پیشوایان گمراه کننده] می گویند: همانا شما از راه خیرخواهی به سوی ما می آمدید، [ولی کارتان جز فریب و نیرنگ نبود!]
37:29
می گویند: [ما را تقصیری نیست] بلکه خود شما اهل ایمان نبودید،
37:30
و ما را بر شما هیچ تسلطی نبود، بلکه شما مردمی طغیان گر و سرکش بودید.
37:31
اکنون فرمان عذاب پروردگارمان بر ما محقق و ثابت شد که همه ما چشندگان عذاب خواهیم بود.
37:32
[سبک مغزی و تعصّب شما زمینه گمراهی شما شد] پس ما شما را گمراه کردیم؛ زیرا خودمان گمراه بودیم،
37:33
پس بی تردید همه 2آنان در آن روز در عذاب شریک اند،
37:34
ما با می رمان این گونه رفتار می کنیم؛
37:35
زیرا آنان چنین بودند که هر زمان به آنان می گفتند: معبودی جز خدا نیست، تکبّر می کردند،
37:36
و [همواره] می گفتند: آیا باید به خاطر شاعری دیوانه معبودان خود را رها کنیم؟!
37:37
[چنین نیست که می پندارید] بلکه او حق را آورده و پیامبران را تصدیق کرده است.
37:38
بی تردید شما [کوردلان] عذاب دردناک را خواهید چشید،
37:39
و جز آنچه که همواره انجام می دادید، پاداش داده نمی شوید،
37:40
جز بندگان خالص شده خدا [که از هر کیفری در امانند،]
37:41
برای آنان رزق و روزی معین و ویژه ای است،
37:42
میوه هایی [گوناگون] در حالی که مورد اکرام خواهند بود،
37:43
در بهشت های پر نعمت،
37:44
در حالی که بر تخت هایی روبه روی یکدیگر [تکیه زده اند،]
37:45
جامی از نوشیدنی زلال و پاک گرداگردشان می گردانند،
37:46
[نوشیدنی] سپید [و درخشنده] و لذت بخش برای نوشندگان،
37:47
نه در آن مایه فساد [جسم و عقل] است، و نه از آن مست و بیهوش می شوند،
37:48
و در کنارشان زنانی هستند که فقط به شوهرانشان عشق می ورزند.
37:49
گویا آنان [از سپیدی] تخم شترمرغی هستند که [زیر پر و بال] پوشیده شده اند [و هرگز دست کسی به آنان نرسیده است.]
37:50
پس برخی از آنان به برخی دیگر رو کرده از [حال] یکدیگر می پرسند.
37:51
گوینده ای از آنان می گوید: همانا من [در دنیا] هم نشینی داشتم.
37:52
[که همواره از روی تعجب به من] می گفت: آیا تو از باور دارندگان [رستاخیز و زنده شدن مردگان] هستی؟
37:53
آیا زمانی که ما مردیم و خاک استخوان شدیم، حتماً [زنده می شویم و] پاداشمان می دهند؟
37:54
[سپس به دوستان بهشتی خود] می گوید: آیا شما با من به دوزخ سر می کشید [تا از هم نشینم خبری بگیرید که در کجا و در چه حالی است؟]
37:55
پس خود او به دوزخ سر می کشد و هم نشینش را وسط دوزخ می بیند.
37:56
[به او] می گوید: به خدا سوگند نزدیک بود، مرا به هلاکت بیندازی.
37:57
و اگر توفیق و رحمت پروردگارم نبود، حتماً از احضارشدگان [در دوزخ] بودم.
37:58
[آن گاه به دوستان بهشتی خود می گوید:] آیا ما [برای همیشه در بهشتیم و] هرگز نمی میریم؟
37:59
[و] جز همان مرگ نخستین [که در دنیا سراغمان آمد مرگی دیگر به سراغمان نخواهد آمد] و ما هرگز عذاب نخواهیم شد؟ [شگفتا! چه لطف خاصی از سوی خدا به ما شده است!]
37:60
بی تردید این همان کامیابی بزرگ است.
37:61
پس باید برای چنین پاداشی عمل کنندگان عمل کنند.
37:62
آیا این [بهشت جاودان پر نعمت] برای پذیرایی بهتر است یا درخت زقّوم؟
37:63
ما آن را برای ستمکاران مایه شکنجه و عذاب قرار داده ایم.
37:64
آن درختی است که در قعر دوزخ می روید،
37:65
شکوفه هایش مانند سرهای شیاطین [بسیار بدنما و زشت] است.
37:66
پس این منکران لجوج حتماً از آن می خورند و شکم ها را از آن پر می کنند.
37:67
آن گاه به ناچار روی آن [به عنوان نوشیدنی] مخلوطی از آب بسیار داغ و متعفّن برای آنان خواهد بود!
37:68
سپس بازگشتشان حتماً به سوی دوزخ است.
37:69
[سزاوار بودنشان در قیامت به این همه عذاب به سبب این است که] آنان پدرانشان را گمراه یافتند،
37:70
و [با اینکه می دانستند گمراهند بدون اندیشه و تأمل] عجولانه از پی آنان می رفتند!
37:71
و به راستی پیش از اینان بیشتر پیشینیان گمراه شدند،
37:72
و بی تردید ما در میان آنان بیم دهندگانی فرستادیم.
37:73
پس با تأمل بنگر سرانجام بیم داده شدگان چگونه بود؟
37:74
[همه هلاک شدند] جز بندگان خالص شده خدا،
37:75
و نوح ما را ندا کرد [و ما ندایش را اجابت کردیم] پس ما به راستی نیکو اجابت کننده ای هستیم،
37:76
و او و خاندانش را از آن اندوه بزرگ نجادت دادیم.
37:77
و تنها ذریه او را [در زمین] باقی گذاشتیم،
37:78
و در میان آیندگان برای او نام نیک به جا گذاشتیم؛
37:79
سلام بر نوح در میان جهانیان.
37:80
به راستی ما نیکوکاران را این گونه پاداش می دهیم.
37:81
بی تردید او از بندگان مؤمن ما بود.
37:82
سپس دیگران را غرق کردیم؛
37:83
و به راستی ابراهیم از پیروان نوح بود،
37:84
هنگامی که با دلی پاک به سوی پروردگارش آمد.
37:85
[یاد کن] هنگامی را که به پدر و قومش گفت: چیست آنچه می پرستید؟
37:86
آیا به جای خدا معبودان دروغین را می خواهید.
37:87
پس گمانتان به پروردگار جهانیان چیست؟ [که غیر او را می پرستید،]
37:88
[چون از او دعوت کردند که شبانه به مراسم عیدشان برود] نگاهی به ستارگان انداخت،
37:89
و گفت: به راستی من بیمارم.
37:90
پس پشت کنان از او روی گرداندند.
37:91
او هم مخفیانه به سوی بت هایشان رفت و [از روی ریشخند] گفت: آیا غذا نمی خورید؟
37:92
شما را چه شده که سخن نمی گویید؟
37:93
پس [به آنها روی آورد و] با دست راست ضربه ای کاری بر آنها کوبید [و خردشان کرد.]
37:94
مردم با شتاب به سوی او آمدند.
37:95
[به آنان] گفت: آیا آنچه را [با دست خود] می تراشید، می پرستید؟!
37:96
در حالی که خدا شما را و آنچه را می سازید، آفریده است.
37:97
گفتند: برای او بنایی بسازید [که گنجایش آتش فراوانی داشته باشد] پس او را در آتش شعلهور بیندازید.
37:98
پس خواستند به او نیرنگی زنند، ولی ما آنان را پست و شکست خورده کردیم.
37:99
و [وقتی از این مهلکه جان سالم به در برد] گفت: به راستی من به سوی پروردگارم می روم، و [او] به زودی مرا راهنمایی خواهد کرد.
37:100
پروردگارا! مرا فرزندی که از صالحان باشد عطا کن.
37:101
پس ما او را به پسری بردبار مژده دادیم.
37:102
هنگامی که با او به [مقام] سعی رسید، گفت: پسرکم! همانا من در خواب می بینم که تو را ذبح می کنم، پس با تأمل بنگر رمی تو چیست؟ گفت: پدرم آنچه به آن مأمور شده ای انجام ده اگر خدا بخواهد مرا از شکیبایان خواهی یافت.
37:103
پس هنگامی که آن دو تسلیم [خواسته خدا] شدند و ابراهیم، جبین او را به زمین نهاد [تا ذبحش کند]
37:104
و او را ندا دادیم که ای ابراهیم!
37:105
خوابت را تحقق دادی [و فرمان پروردگارت را اجرا کردی] ، به راستی ما نیکوکاران را این گونه پاداش می دهیم [که نیّت پاک و خالصشان را به جای عمل می پذیریم.]
37:106
به یقین این همان آزمایش روشن بود.
37:107
و ما اسماعیل را در برابر قربانی بزرگی [از ذبح شدن] رهانیدیم،
37:108
و در میان آیندگان برای او [نام نیک] به جا گذاشتیم.
37:109
سلام بر ابراهیم.
37:110
[ما] نیکوکاران را این گونه پاداش می دهیم.
37:111
بی تردید او از بندگان مؤمن ما بود،
37:112
و ما او را به اسحاق که پیامبری از شایستگان بود مژده دادیم،
37:113
و بر او و بر اسحاق برکت دادیم، و از دودمان آن دو برخی نیکوکارند و برخی آشکارا ستمکار بر خویشند،
37:114
و به راستی ما به موسی و هارون نعمت دادیم،
37:115
و آن دو نفر و قومشان را از اندوه بزرگ نجات بخشیدیم،
37:116
و آنان را یاری دادیم در نتیجه پیروز شدند،
37:117
و هر دو را کتاب بسیار روشنگر عطا کردیم،
37:118
وبه راه راست هدایتشان نمودیم،
37:119
و در میان آیندگان برای هر دو نفر نام نیک به جا گذاشتیم.
37:120
سلام بر موسی و هارون.
37:121
ما نیکوکاران را این گونه پاداش می دهیم.
37:122
بی تردید هر دو از بندگان مؤمن ما بودند،
37:123
و بی تردید الیاس از پیامبران بود.
37:124
[یاد کن] هنگامی را که به قومش گفت: آیا [از شرک وطغیان] نمی پرهیزید؟
37:125
آیا بت « بعل » را می پرستید و بهترین آفرینندگان را رها می کنید؟!
37:126
خدا را که پروردگار شما و پروردگار پدران پیشین شماست.
37:127
پس او را انکار کردند، یقیناً آنان از احضار شدگان [در عذاب] خواهند بود،
37:128
جز بندگان خالص شده خدا [که از هر کیفری در امانند،]
37:129
و در میان آیندگان برای او نام نیک به جا گذاشتیم.
37:130
سلام بر آل یاسین.
37:131
ما نیکوکاران را این گونه پاداش می دهیم.
37:132
بی تردید او از بندگان مؤمن ما بود.
37:133
و بی تردید لوط از پیامبران بود.
37:134
[یاد کن] هنگامی را که او و همه اهلش را نجات دادیم،
37:135
مگر پیرزنی را که در میان باقی ماندگان [در شهر] بود.
37:136
سپس دیگران را هلاک کردیم،
37:137
و شما همواره صبحگاهان [در مسیر سفرهایتان از کنار ویرانه های شهر] آنان گذر می کنید،
37:138
و نیز شبانگاهان، آیا تعقّل نمی کنید؟
37:139
و یونس از پیامبران بود.
37:140
[یاد کن] هنگامی را که به سوی آن کشتی پر [از جمعیت و بار] گریخت،
37:141
و با سرنشینان کشتی قرعه انداخت [و قرعه به نامش افتاد] و از مغلوب شدگان شد [و او را به دریا انداختند.]
37:142
پس آن ماهی بزرگ او را بلعید، در حالی که سزاوار سرزنش بود.
37:143
[و در شکم ماهی به تسبیح خدا مشغول شد که] اگر او از تسبیح کنندگان نبود،
37:144
بی تردید تا روزی که مردم برانگیخته می شوند در شکم ماهی می ماند.
37:145
پس او را در حالی که بیمار بود به زمینی خشک و بی گیاه افکندیم.
37:146
و بر او گیاهی از نوعی کدو رویاندیم،
37:147
و او را به سوی [قومی ] یکصد هزار نفر [ی] یا بیشتر فرستادیم.
37:148
پس ایمان آوردند در نتیجه آنان را تا پایان عمرشان [از نعمت ها و مواهب خود] بهره مند کردیم.
37:149
[مشرکان سبک مغز می گویند: فرشتگان، دختران خدایند] پس از آنان بپرس که آیا دختران برای پروردگار تو هستند و پسران برای ایشان؟!
37:150
یا اینکه ما فرشتگان را دختر آفریدیم و آنان شاهد بودند؟!
37:151
آگاه باش! که آنان از بافته های دروغ خود می گویند
37:152
که خدا فرزند آورده! و بی تردید آنان دروغگویند.
37:153
آیا دختران را بر پسران ترجیح داده است؟
37:154
شما را چه شده، چگونه حکم می کنید؟
37:155
پس آیا متذکّر [حقایق] نمی شوید؟
37:156
یا شما [بر این ادعای خود] دلیل روشنی دارید؟
37:157
پس اگر راستگویید، کتابتان را [که این سخنان را با تکیه بر آن می گویید، به میان] آورید.
37:158
میان خدا و جن، نسب و خویشی قرار دادند، در صورتی که جنیان به خوبی می دانند که [روز قیامت برای حساب و پاداش] احضار خواهند شد.
37:159
خدا از آنچه او را به آن توصیف می کنند، منزّه است.
37:160
مگر بندگان خالص شده خدا [که او را به آنچه توصیف می کنند شایسته مقام قدس اوست.]
37:161
و بی تردید شما و آنچه را می پرستید،
37:162
نمی توانید [مردم را] بر ضد خدا گمراه کنید.
37:163
مگر کسانی را که [به اختیار خود به خاطر پذیرفتن وسوسه و اغواگری شما] به دوزخ درآیند،
37:164
و هیچ یک از ما فرشتگان نیست مگر اینکه برای او مقامی معین است.
37:165
و همانا ما [برای اجرای فرمان خدا] صف بستگانیم.
37:166
و ما خود تسبیح کنندگانیم.
37:167
و مشرکان [پیش از بعثت پیامبر] قاطعانه می گفتند:
37:168
اگر نزد ما کتابی چون کتاب های آسمانی پیامبران پیشین بود،
37:169
بی تردید از بندگان خالص شده خدا می شدیم.
37:170
ولی [هنگامی که قرآن را برای هدایت آنان نازل کردیم] به آن کافر شدند و به زودی [و زر و وبال کفرشان را] خواهند دانست.
37:171
و وعده قطعی ما درباره بندگان به رسالت فرستاده شده، از پیش محقق و ثابت گشته است،
37:172
که بی تردید آنان [در همه زمینه ها] یاری شدگانند،
37:173
و مسلماً سپاه ما پیروزند.
37:174
پس تا مدتی از آنان روی بگردان.
37:175
و آنان را بنگر که به زودی [و زر و وبال گناهانشان را] خواهند دید.
37:176
آیا شتاب در آمدن عذاب ما را می خواهند؟!
37:177
پس هنگامی که [عذاب ما] به آستانه خانه هایشان نازل شود، بیم شدگان روزگار بدی خواهند داشت،
37:178
و تا مدتی از آنان روی بگردان،
37:179
و [آنان را] بنگر که به زودی [و زر و وبال گناهانشان را] خواهند دید.
37:180
پروردگارت که دارای عزت است از آنچه او را به آن توصیف می کنند، منزّه است.
37:181
و سلام بر پیامبران
37:182
و همه ستایش ها ویژه خداست که پروردگار جهانیان است.